Bisiklet tarihinin en büyük efsanelerinden Belçikalı Eddy Merckx, İtalyan gazetesi Corriere della Sera’ya verdiği çarpıcı röportajda şok edici açıklamalarda bulundu. 80 yaşındaki “Yamyam” lakaplı şampiyon, 1969 Giro d’Italia’sında yaşadığı doping skandalının ardında sabotaj olduğunu iddia ederken, kendisine yarışı kaybetmesi için para teklif edildiğini itiraf etti.
## Giro d’Italia İçin Para Teklifi İddiası
Merckx, röportajda en çarpıcı açıklamayı yaparken, “Bana o Giro’yu satmam için çok para teklif ettiler. Kabul ettim mi? Bir Giro satılmaz. Birisi beni tuzağa düşürdü” diyerek şoke eden detayları paylaştı. Beş kez Giro d’Italia şampiyonu olan efsanevi bisikletçi, bu teklifin hangi yıla ait olduğunu net olarak belirtmese de, 1969’daki doping skandalıyla bağlantılı olabileceği tahmin ediliyor.
Modern bisiklet sporunda sponsorluk anlaşmalarının milyar dolarlık boyutlara ulaştığı günümüzde, bu tür tekliflerin geçmişte de var olduğuna dair önemli bir kanıt niteliği taşıyor. Türkiye’de de bisiklet sporunun popülaritesi artarken, uluslararası yarışların ticari değeri sürekli yükseliş gösteriyor.
## 1969 Savona Doping Skandalının Perde Arkası
Merckx, kariyerinin en karanlık anlarından biri olarak kabul edilen 1969 Giro d’Italia’sından diskalifikasyonunu detaylarıyla anlattı. Savona’daki otel odasında İtalyan gazeteci Sergio Zavoli’ye gözyaşları içinde “Ben hiçbir şey almadım” derken görüntülenen Merckx, o anları şöyle hatırlıyor:
“Savona’da ne olduğunu çok iyi hatırlıyorum ve ağlıyordum, tabii ki ağlıyordum. Yola çıkmaya hazırdım, bir gece önce alınan idrar numunelerinin kontrol analizlerini yaptılar ve beni durdurdular.”
Belçikalı şampiyon, bulunan maddenin fencamfamin olduğunu ve bir yıl önce Felice Gimondi’de de aynı maddenin tespit edildiğini, ancak İtalyan sporcunun beraat ettiğini belirtti. “Doping yapmak için hiçbir nedenim yoktu. Bu aptalca, düz bir etaptı, Giro’yu neredeyse kazanmıştım. Pembe formadaydım ve kontrol edileceğimi kesinlikle biliyordum” diyerek masumiyetini savundu.
## Takım Patronundan Destek
Merckx, o dönemki takım patronu Vincenzo Giacotto’nun kendisine tam destek verdiğini açıkladı. “Takım patronu Vincenzo Giacotto, herkese yeniden analizler yaptırdı. Eğer pozitif çıksaydım beni kovardı. Negatiftim” diyerek, takım yönetiminin de kendisine inandığını vurguladı.
## Doping Kontrollerinin Başlangıcı
Efsanevi sporcu, kendi kuşaklarının Tom Simpson’ın Mont Ventoux’da ölümünden sonra kontrol altına alınan ilk nesil olduklarını belirtti. “Bizim nesil kontrol altındaki ilk nesildi, Simpson’ın Ventoux’da ölümünden sonra. Giro’dan diskalife edildikten sonra, Tour’a her etap sonrası doping kontrolüne girmek koşuluyla kabul edildim.”
Bu açıklama, modern bisiklet sporunda doping kontrollerinin nasıl evrimleştiğine dair önemli tarihi bilgiler sunuyor. Günümüzde biyolojik pasaport sistemi ve gelişmiş test yöntemleriyle sporcular çok daha sıkı denetim altında tutuluyor.
## Rekor Kıran Kariyerin Rakamları
| Başarı | Sayı |
|——–|——|
| Tour de France | 5 zafer |
| Giro d’Italia | 5 zafer |
| Vuelta a España | 1 zafer |
| Dünya Şampiyonluğu | 3 (profesyoneller), 1 (amatörler) |
| Milano-Sanremo | 7 zafer |
Merckx’in 1969 Tour de France zaferi özellikle dikkat çekici. Giro’dan diskalifiye edildikten sonra öfkeli bir şekilde çıktığı Tour’da, ikinci Raymond Poulidor’a 22, üçüncü Felice Gimondi’ye ise 29 dakika fark atmıştı. “Bir nedenim vardı” diyen Merckx, bu galibiyetin arkasındaki motivasyonunu net bir şekilde ortaya koydu.
## Poulidor’la Dostluk
Röportajda Raymond Poulidor’la olan ilişkisine de değinen Merckx, Fransız sporcunun kendisine gülerek söylediği sözleri aktardı: “Bir keresinde gülerek bana ‘Sana teşekkür etmeliyim, senin yüzünden bir efsane oldum’ demişti. Ama şaka yaptığını biliyordum ve kazanmayı tercih ederdi.”
## Emeklilik Sonrası Yaşam
80 yaşına bastığı şu günlerde hala aktif olan Merckx, bisiklet üretimi konusundaki deneyimlerini de paylaştı. “Onlarcasını kaynaklamışım. İyi bisikletler üretiyordum çünkü bisikletçilikte her şeyi yapmayı biliyordum. Ve sporcu olmayı bıraktığında, Merckx olsan bile sıfırdan başlıyorsun” diyerek, sporcu kimliğinden iş dünyasına geçişin zorluklarına değindi.
Türkiye’de de bisiklet üretimi ve kullanımının arttığı günümüzde, Merckx’in bu deneyimleri yerel üreticiler için ilham verici nitelikte. Özellikle pandemi sonrası artan bisiklet talebinin karşılanmasında teknik bilgi birikiminin önemi daha da belirgin hale geldi.
Merckx’in bu açıklamaları, bisiklet tarihinin en karanlık dönemlerinden birine ışık tutarken, sporun ticari ve etik boyutları hakkında da önemli sorular gündeme getiriyor. Yamyam’ın 55 yıl sonra yaptığı bu itiraflar, sporun sadece atletik değil, politik ve ekonomik boyutlarının da ne kadar etkili olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.