Memur maaşlarında alarm: Yüzde 98 kira, gıda ve borca gidiyor! Geri kalan yüzde 2 ile ne yapacaklar?

Kamu Çalışanlarının Maaşları Temel İhtiyaçlara Yetmiyor

Türkiye’de kamu çalışanlarının büyük çoğunluğu maaşlarını kira, gıda ve kredi kartı borçlarına harcamak zorunda kalıyor. Devlet Memurları Konfederasyonu’nun gerçekleştirdiği araştırma, memurların mali durumunun giderek kötüleştiğini ortaya koyarken, yapılan maaş zamlarının enflasyonun gerisinde kaldığı vurgulanıyor.

2025 yılı Temmuz ayında yürürlüğe giren yüzde 15,57’lik maaş artışıyla en düşük memur maaşı 47.520 liraya yükseldi. Ancak bu rakam, gıda fiyatlarındaki yüzde 30, kira artışlarındaki yüzde 30 ve ulaşım maliyetlerindeki yüzde 27,72’lik yıllık artışlar karşısında yetersiz kalıyor.

Maaşların Yüzde 98’i Zorunlu Harcamalara Gidiyor

KAMUSAM tarafından Haziran 2025’te 1028 kamu çalışanıyla gerçekleştirilen anket çalışması, memurların yaşadığı ekonomik sıkıntıları gözler önüne serdi. Araştırmaya katılanların yüzde 76,3’ü evli olduğunu belirtirken, çalışanların büyük kısmının 1 ila 20 yıl arası deneyime sahip olduğu görüldü.

Harcama kalemleri incelendiğinde şu tablo ortaya çıktı:

Bu veriler, kamu çalışanlarının maaşlarının neredeyse tamamının zorunlu harcamalara gittiğini gösteriyor. Tatil, yatırım veya birikim yapma imkanı kalmayan memurlar, ekonomik baskı altında yaşamaya devam ediyor.

Enflasyon Karşısında Eriyen Maaşlar

2025 yılı Ocak ayında memur maaş katsayısı 1,0126464 olarak belirlenerek yüzde 11,55’lik bir artış yapıldı. Ancak Haziran ayı enflasyon verilerine göre konut giderlerinde yüzde 65,54, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 30, ulaştırmada ise yüzde 27,72’lik yıllık artışlar yaşandı.

Temmuz ayında uygulanan yüzde 15,57’lik zam sonrasında bile memurların alım gücü ciddi şekilde düştü. Temel gıda ürünlerindeki fiyat artışları şu şekilde gerçekleşti:

• Ekmek: %22
• Et: %26
• Taze meyve ve sebze: %64
• Lokanta ve restoran: %28

En düşük memur emeklisi maaşı 20.320 liraya yükselirken, en düşük emekli maaşı 16.881 lira olarak hesaplandı. SGK Bağkur emeklileri için zam oranı yüzde 16,67 olarak belirlendi.

Ek Haklar ve Yardımlar

Memurların aldığı aile yardımları da maaş katsayısına bağlı olarak güncellendi. 2025 yılı Ocak ayı itibarıyla eş için verilen ödeme 2.301,74 lira, 0-6 yaş arası her çocuk için 253,16 lira olarak belirlendi. Ancak bu rakamlar artan yaşam maliyetleri karşısında oldukça yetersiz kalıyor.

Sendikalardan Radikal Zam Talebi

Devlet Memurları Konfederasyonu Genel Başkanı Osman Kaya, 2026-2027 dönemini kapsayacak toplu sözleşme taleplerini açıklarken sert eleştirilerde bulundu. Kaya, “Alın terimizin karşılığını almak artık bir hak değil, zorunlu bir ihtiyaç haline geldi” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.

Konfederasyonun zam talepleri şu şekilde:

1. Ocak 2026: Enflasyon farkına ek olarak yüzde 30 zam ve bir önceki yılın ekonomik büyüme oranının maaşlara yansıtılması
2. Temmuz 2026: Yüzde 25 oranında zam
3. Ocak 2027: Yüzde 30 oranında zam
4. Temmuz 2027: Yüzde 25 oranında zam

Kaya ayrıca, 7456 sayılı Kanun uyarınca getirilen ilave ödemenin taban aylıklara yansıtılması gerektiğini vurguladı. 375 sayılı KHK’nın Ek-40’ıncı maddesi kapsamında verilen 15.965 gösterge rakamının yüzde 50 artırılarak 23.950’ye çıkarılması ve taban aylıklara yansıtılması için acil yasal düzenleme talep edildi.

Kira Krizi Derinleşiyor

Araştırma bulgularına göre kamu çalışanlarının en büyük gider kalemi kira ve konut giderleri oldu. Katılımcıların neredeyse yüzde 40’ı maaşlarının büyük bölümünü barınma giderlerine ayırmak zorunda kalıyor. Aralık ayından bu yana yüzde 30 seviyesinde artan kira bedelleri, memurların bütçelerini ciddi şekilde zorluyor.

Özellikle büyük şehirlerde çalışan memurlar için kira sorunu daha da kritik hale geldi. Maaşlarının önemli bir kısmını kiraya ayıran kamu çalışanları, geri kalan parayla gıda, ulaşım ve diğer temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanıyor.

Borç Yükü Artıyor

Ankete katılanların yüzde 24,7’si en büyük gider kaleminin kredi ve borçlar olduğunu belirtti. Bu durum, memurların mevcut gelirlerinin günlük ihtiyaçlarını karşılamaya yetmediğini ve borçlanmak zorunda kaldıklarını gösteriyor.

Sahadan Gelen Gerçek Veriler

Konfederasyon Başkanı Kaya, araştırmanın sadece sayıların ötesinde sahadaki gerçek ihtiyaçları yansıttığını belirterek, “Elde edilen bulgular, kamu çalışanlarının çok boyutlu sorun alanlarını anlamaya yönelik önemli ipuçları sunmakta ve politik kararlara yön verecek nitelikte bir dayanak oluşturmaktadır” dedi.

Haziran 2025’te gerçekleştirilen araştırmada görev alanı dağılımında yüzde 38 ile sağlık ve sosyal hizmetler öne çıktı. 25-30 yaş aralığındaki çalışanlar yüzde 18,4 ile en yoğun kesimi oluştururken, katılımcıların yüzde 72,4’ü erkek, yüzde 26,8’i kadınlardan oluştu.

Maaşlar Temel İhtiyaçlara Yetmiyor

Kaya, durumun vahametini şu sözlerle özetledi: “Tatili, yatırımı ve birikim yapmayı kamu çalışanları artık hayal bile edemiyor. Harcamalar kira, borç, gıda ve faturalarla sınırlanmış durumda.”

Memurların ücret yetersizliğinden, borç yükünden ve gıda harcamalarının baskısından en çok şikayetçi oldukları anket sonuçlarına yansıdı. Geri kalan yüzde ikilik dilim ise sağlık, eğitim, ulaşım ve diğer zorunlu harcamalar için kullanılıyor.

2025 yılının ikinci yarısında enflasyonla mücadele sürecinin devam etmesi beklenirken, kamu çalışanları yapılacak iyileştirmeler için umutla bekliyor. Ancak mevcut ekonomik koşullar altında memurların alım gücünün korunması ve iyileştirilmesi için radikal adımlar atılması gerektiği uzmanlar tarafından da vurgulanıyor.