Ortalama Amerikalının Banka Hesabında Ne Kadar Parası Var? 2025 İstatistikleri

Türkiye Ekonomisi 2025 Yılının İkinci Çeyreğinde Yüzde 4,8 Büyüdü

Türkiye ekonomisi, 2025 yılının ikinci çeyreğinde beklentilerin üzerinde bir performans sergileyerek yüzde 4,8 oranında büyüme kaydetti. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan verilere göre, ülke ekonomisi böylece kesintisiz büyüme serisini 20 çeyreğe taşıyarak istikrarlı performansını sürdürmeyi başardı.

Gayrisafi Yurt İçi Hasıla rakamları, zincirlenmiş hacim endeksi bazında geçen yılın aynı dönemine kıyasla önemli bir artış gösterdi. Cari fiyatlarla GSYH, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 43,7 artışla 14 trilyon 578 milyar 556 milyon liraya ulaştı. ABD doları bazında ise ekonominin büyüklüğü 377 milyar 622 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti.

Sektörel Performans ve Öne Çıkanlar

İkinci çeyrek büyümesinde sektörel bazda dikkat çekici farklılıklar ortaya çıktı. İnşaat sektörü yüzde 10,9’luk büyüme oranıyla en yüksek performansı gösteren alan olarak öne çıktı. Bu güçlü performansın ardında, altyapı yatırımlarının ve konut sektöründeki canlılığın etkili olduğu değerlendiriliyor.

Bilgi ve iletişim sektörü yüzde 7,1 oranında büyürken, dijital dönüşüm süreçlerinin hızlanması ve teknoloji yatırımlarının artması bu alandaki genişlemeyi destekledi. Sanayi sektörü yüzde 6,1 büyüme kaydetmiş olup, özellikle imalat sanayisinde yüzde 7 oranındaki artış dikkat çekti.

Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri sektöründe yüzde 5,6 oranında artış yaşandı. Turizm sezonunun katkısıyla bu alanda güçlü bir performans gözlemlendi. Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 5,4, finans ve sigorta faaliyetleri ile gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,6 oranında büyüdü.

Tarım Sektöründe Daralma

Genel tablonun aksine tarım sektörü yüzde 3,5 oranında daralma yaşadı. İklim koşullarının olumsuz etkileri ve bazı ürünlerde yaşanan verim düşüşü bu daralmanın temel nedenleri arasında gösteriliyor. Ayrıca kamu yönetimi, eğitim, sağlık ve sosyal hizmetler alanında yüzde 1,2 oranında küçülme kaydedildi.

Talep Tarafında Gelişmeler

Hanehalkı tüketim harcamaları ikinci çeyrekte yüzde 5,1 oranında artış gösterdi. Bu artış, iç talebin ekonomik büyümeye olan katkısının güçlü bir şekilde devam ettiğini ortaya koyuyor. Ancak devletin nihai tüketim harcamalarında yüzde 5,2 oranında azalma yaşandı ve bu durum kamu harcamalarında görülen disiplinli tutumun bir yansıması olarak değerlendiriliyor.

Gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 8,8 gibi yüksek bir oranda arttı. Yatırım harcamalarındaki bu güçlü performans, ekonominin ileriye dönük büyüme potansiyelinin korunduğuna işaret ediyor. Hem özel sektör hem de kamu kesimi tarafından gerçekleştirilen yatırımlar bu artışta etkili oldu.

Dış Ticaret Dengesi

Dış ticaret verilerinde farklı bir tablo ortaya çıktı. Mal ve hizmet ihracatı yüzde 1,7 gibi sınırlı bir artış kaydederken, ithalat yüzde 8,8 oranında belirgin bir yükseliş gösterdi. İthalattaki bu güçlü artış, iç talepteki canlılığın ve yatırım malları talebinin bir yansıması olarak yorumlanıyor.

İhracattaki görece yavaş büyüme, küresel ekonomideki belirsizlikler ve bazı pazarlardaki talep yavaşlamasıyla ilişkilendiriliyor. Bununla birlikte, turizm gelirlerinin hizmet ihracatına önemli katkı sağlamaya devam ettiği görülüyor.

Gelir Dağılımı ve İstihdam

İşgücü ödemeleri dönem içerisinde yüzde 42 oranında artış gösterdi. Bu gelişme, asgari ücret artışları ve enflasyonist ortamda yapılan ücret ayarlamalarının etkisini yansıtıyor. Net işletme artığı ve karma gelir ise yüzde 46,3’lük dikkat çekici bir artış kaydetti.

Çeyreklik Performans ve Karşılaştırma

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre GSYH, bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 1,6 oranında büyüdü. Bu rakam, ekonomideki çeyreklik ivmenin pozitif seyrettiğini gösteriyor. Takvim etkisinden arındırılmış yıllık büyüme oranı ise yüzde 4,6 olarak gerçekleşti.

Birinci çeyrekte yüzde 2,3 olan büyüme oranının ikinci çeyrekte yüzde 4,8’e yükselmesi, ekonomide yılın ikinci yarısına girerken güçlü bir momentum yakalandığını ortaya koyuyor. Bu performans, 2024 yılının yüzde 3,3’lük büyüme ortalamasının üzerinde seyrediyor.

Uzun Vadeli Büyüme Trendi

Türkiye ekonomisi 2021 yılından bu yana istikrarlı bir büyüme serisi yakalamış durumda. 2021’de yüzde 11,8, 2022’de yüzde 5,4, 2023’te yüzde 5 ve 2024’te yüzde 3,3 oranında büyüyen ekonomi, 20 çeyrek boyunca kesintisiz genişleme kaydetti. Bu süreklilik, ekonomik politikaların tutarlılığının ve yapısal reformların etkisinin bir göstergesi olarak öne çıkıyor.

Ekonomik Görünüm ve Beklentiler

İkinci çeyrek büyüme rakamları, yılın tamamı için belirlenen hedeflere ulaşılması yönünde olumlu sinyaller veriyor. İnşaat ve sanayi sektörlerindeki güçlü performans, yatırım harcamalarındaki artış ve hanehalkı tüketimindeki canlılık, büyümenin temel dinamiklerini oluşturuyor.

Ancak tarım sektöründeki daralma, dış ticaret dengesindeki açılma eğilimi ve küresel ekonomik belirsizlikler, takip edilmesi gereken risk faktörleri olarak değerlendiriliyor. Önümüzdeki dönemde enflasyonla mücadele politikalarının sürdürülmesi ve yapısal reformların hayata geçirilmesi, sürdürülebilir büyüme için kritik önem taşıyor.

Ekonominin ikinci yarıda da büyüme momentumunu koruyup koruyamayacağı, üçüncü çeyrek verilerinin açıklanmasıyla daha net bir şekilde ortaya çıkacak. Mevsimsel faktörler, turizm sezonunun devam etmesi ve yatırım harcamalarının seyri, bu dönemin performansını belirleyecek ana unsurlar olarak öne çıkıyor.