Türkiye’de koşu sporuna olan ilgi son yıllarda ciddi bir artış gösteriyor. İstanbul Maratonu’ndan Kapadokya Ultra Trail’ine kadar düzenlenen etkinlikler, hem yerli hem de yabancı sporcuları ülkemize çekiyor. Koşu sporuna dair dikkat çekici istatistikler, bu sporun toplumsal etkisini gözler önüne seriyor.
Türkiye’de Koşu Katılım Oranları
Ülkemizde düzenli koşu yapan kişi sayısı 2024 yılında 2,3 milyona ulaştı. Bu rakam, 2020 yılındaki 1,1 milyon kişilik veriye göre ikiye katlandı. Özellikle büyükşehirlerde yaşayan 25-45 yaş aralığındaki bireylerin %23’ü haftada en az iki kez koşu aktivitesi yapıyor.
İstanbul, Ankara ve İzmir gibi metropollerde koşu parkurları ve pist sayısı son beş yılda %67 artış gösterdi. Sahil şeritleri, şehir parkları ve özel koşu pistleri koşucular için ana tercih noktaları haline geldi.
Sağlık ve Performans Verileri
Düzenli koşu yapan Türk sporcuların ortalama nabız dinlenme değeri 58-65 atım/dakika arasında ölçülüyor. Bu değer, sedanter yaşam süren bireylerin 70-80 atım/dakika ortalamasının oldukça altında kalıyor.
Koşucuların %78’i ilk altı ay içinde vücut ağırlığında ortalama 4-7 kilogram azalma yaşıyor. Aynı zamanda, düzenli koşu alışkanlığı edinen kişilerin kardiyovasküler sağlık risk faktörleri %45 oranında azalıyor.
Yaralanma İstatistikleri
Türkiye’deki amatör koşucuların %31’i yılda en az bir kez koşu kaynaklı yaralanma yaşıyor. En sık görülen yaralanmalar şunlar:
- Diz ağrısı ve menisküs problemleri (%42)
- Ayak bileği burkulmaları (%28)
- İliotibial bant sendromu (%19)
- Plantar fasiit (%11)
Demografik Dağılım
Türkiye’deki koşucuların demografik yapısı ilginç veriler ortaya koyuyor. Kadın koşucuların oranı %44’e ulaşırken, erkek koşucular %56’lık paya sahip. Bu oran, dünya ortalaması olan %52 erkek – %48 kadın dağılımına oldukça yakın.
Yaş gruplarına göre dağılım ise şu şekilde:
| Yaş Grubu | Katılım Oranı | Ortalama Mesafe |
| 18-25 | %22 | 6,2 km |
| 26-35 | %34 | 8,7 km |
| 36-45 | %28 | 7,3 km |
| 46-55 | %13 | 5,9 km |
| 55+ | %3 | 4,1 km |
Yarış ve Etkinlik Katılımları
2025 yılının ilk yarısında Türkiye genelinde 147 farklı koşu etkinliği düzenlendi. Bu etkinliklere toplam 89,000 sporcu katıldı. İstanbul Maratonu tek başına 30,000 katılımcı ile en büyük etkinlik konumunda yer alıyor.
Türk koşucuların %67’si 5K ve 10K mesafeleri tercih ederken, %23’ü yarı maraton, sadece %10’u tam maraton mesafesinde yarışmaya katılıyor. Ultra maraton gibi ekstrem mesafelere katılım oranı ise %2’nin altında kalıyor.
Bölgesel Dağılım
Koşu sporunda en aktif şehirler İstanbul (%28), Ankara (%16) ve İzmir (%12) olarak sıralanıyor. Akdeniz ve Ege kıyı şehirlerinde kişi başına düşen koşucu oranı, iç Anadolu şehirlerine göre %40 daha yüksek görülüyor.
Teknoloji ve Ekipman Tercihleri
Türkiye’deki koşucuların %73’ü akıllı saat veya koşu uygulaması kullanıyor. En popüler uygulamalar arasında Strava, Nike Run Club ve Adidas Running yer alıyor. Koşucuların ortalama ayakkabı değiştirme sıklığı yılda 2,1 çift olarak ölçülüyor.
Koşu ekipmanları için yıllık ortalama harcama tutarı kişi başı 1,850 TL seviyesinde. Bu miktar, ayakkabı (%45), teknik kıyafet (%32) ve aksesuarlar (%23) olarak dağılıyor.
Sosyal ve Ekonomik Etkiler
Koşu turizminin Türkiye ekonomisine katkısı 2024 yılında 280 milyon TL’ye ulaştı. Yabancı koşucuların ülkemizi ziyaret etme oranı %34 artış gösterdi. Özellikle Kapadokya, Antalya ve İstanbul rotaları uluslararası koşucular tarafından tercih ediliyor.
Koşu grupları ve kulüplerin üye sayısı 2025 yılında 45,000 kişiyi aştı. Bu grupların %38’i İstanbul, %22’si Ankara ve %15’i İzmir merkezli faaliyet gösteriyor. Sosyal medya üzerinden organize edilen koşu etkinliklerine katılım oranı ise %89’a ulaşıyor.
Sağlık Sistemi Üzerindeki Etkiler
Düzenli koşu yapan bireylerin yıllık sağlık harcamaları, sedanter yaşam sürenlerle karşılaştırıldığında %32 daha az. Kalp hastalıkları riskinde %58, diyabet riskinde %47 azalma gözleniyor. Bu veriler, koşu sporunun toplum sağlığına doğrudan katkısını ortaya koyuyor.